...............................ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ-ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ

~

................κιτρινισμένες λιθο-γραφίες... για τον άνθρωπο και τις αξίες που χάθηκαν στην εποχή μας...
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
.........................."Η εξουσία χαρίζει τα αγαθά της μόνο σε όσους επιθυμούν να την υπηρετήσουν". Μιχ. Σπέγγος........
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Κυριακή 12 Νοεμβρίου 2017

Τι θέλει η αστική τάξη από το εργατικό κίνημα;

  Εργατικό Κίνημα  

Τι θέλει η αστική τάξη από το εργατικό κίνημα;-LeninReloaded


Η απάντηση στο ερώτημα του τίτλου κατέστη σαφέστατη από την επιχειρηματολογία της λεγόμενης «αριστεράς» υπέρ της «επανίδρυσης του συνδικαλιστικού [όχι εργατικού] κινήματος» και ενάντια στις λενινιστικές ή και «μαοϊκές» «ακρότητες» με τις οποίες το ΠΑΜΕ απειλεί τον καθαγιασμένο συνδικαλισμό της αστικής πατρονείας και ανάθεσης: αυτό το οποίο θέλει η αστική τάξη είναι

* πρώτον, ένα εργατικό κίνημα που εξαφανίζεται χωρίς υπόλειμμα στον συνδικαλισμό, ένα κίνημα δηλαδή όπου η εργατική ταυτότητα δίνει τη θέση της στην αστικά ελεγχόμενη συνδικαλιστική δομή των εργατολόγων, των δικηγόρων, των διευθυντών Ινστιτούτων Μελετών, των επαγγελματιών της από τα πάνω οργάνωσης ενός πράγματος του οποίου το αρμόζον όνομα δεν είναι ούτε προλεταριάτο, ούτε εργατική τάξη, αλλά «εργατικό δυναμικό». Με άλλα λόγια, η αστική θέλει ένα εργατικό κίνημα απόλυτα ελεγχόμενο γραφειοκρατικά — αρκεί να ρίξει κανείς μια ματιά στα πρόσωπα που επαγγέλονται τον αντι-γραφειοκρατικισμό για να το κατανοήσει αυτό.

* δεύτερον, μια εργατική τάξη της οποίας η ταραχώδης ενεργητικότητα και οι πολεμικές αρετές (θάρρος, πειθαρχία, αυτοθυσία, αλληλεγγύη) να μπορούν όχι να κατασταλούν αλλά να χειραγωγηθούν για αστικούς σκοπούς. Η αστική τάξη διαθέτει πολλά σχεδιαστικά επιτελεία αλλά λίγους στρατιώτες. Σε αυτό το πρόβλημα, ένα τμήμα της ανταποκρίθηκε οργανώνοντας τον δικό του, φασιστικό στρατό· το άλλο τμήμα της, αυτό το οποίο φιλοδοξεί να αρπάξει την διαχείριση του κράτους για όφελος της δικής του συμμαχίας γραφειοκρατών, διανοουμένων, «ειδικών», παραγωγών «άυλης αξίας», δημοσίων υπαλλήλων, αυτοαπασχολούμενων, κλπ, γνωρίζει, ένα χρόνο και βάλε μετά το καλοκαίρι της αγανάκτησης, ότι χρειάζεται και αυτό τον δικό του στρατό για να πιέσει ή να «εκβιάσει» όπως του αρέσει να λέει με αρκετή δόση ακρίβειας, τον αντίπαλό του στην ενδοαστική σύγκρουση που μασκαρεύεται ως σύγκρουση κεφαλαίου και προλεταριάτου στη χώρα μας. Για αυτό το δεύτερο κομμάτι, η εργατική τάξη είναι ο «χρήσιμος ηλίθιος» που θα κινητοποιηθεί και θα ματώσει για τα δικά της συμφέροντα, για να πιέσει το ξένο κεφάλαιο για τις παραχωρήσεις που χρειάζεται η αστική τάξη για να επανασυγκολλήσει τις συμμαχίες της και να ξαναχτίσει την επαπειλούμενη ηγεμονία της πάνω στα φτωχά και λαϊκά στρώματα.

Αυτό που δεν θέλει η αστική τάξη στην Ελλάδα, ούτε αυτή που έχτισε τον φασιστικό και ξενοφοβικό της στρατό, ούτε αυτή που σχεδιάζει να οικειοποιηθεί τον «στρατό» του εργατικού κινήματος αποκλείοντάς το από κάθε άλλη προοπτική είναι η εργατική αυτονομία. 

Δεν εννοώ με αυτόν τον όρο την εργατική «αυτονομία» από κόμματα, αυτό το τετριμμένο σλόγκαν εκδοχών μικροαστικού αναρχισμού. Εννοώ την εργατική αυτονομία από τα αστικά συμφέροντα, απότην αστική ηγεμονία πάνω στις μορφές οργάνωσης και πάλης της εργατικής τάξης. Είναι κρίσιμο για την αστική τάξη, καθώς οι ρυθμοί προλεταριοποίησης αυξάνονται διαρκώς, καθώς όλο και περισσότεροι κατρακυλούν από το «μικροαστικό» στο «προλεταριακό» στάτους, καθώς ο εφεδρικός στρατός των ανέργων ξεπερνά σχεδόν το σύνολο των εργαζομένων, να θεμελιώσει θεσμικά το μπλοκάρισμα κάθε προοπτικής αυτονόμησης των εργατικών αγώνων από τις δικές της προτεραιότητες, τα δικά της συμφέροντα, τις δικές της συμμαχίες, τα δικά της σχέδια.

Στην κατεύθυνση αυτή εκμεταλλεύεται όλα τα διαθέσιμα μέσα για να εξασφαλίσει την αδυναμία και υποτέλεια του εργατικού κινήματος: τις γλυκερές και απατηλές υποσχέσεις, την ωμή φοβέρα της «καταστροφής» που θα επέλθει αν δεν προσυπογράψει το εργατικό κίνημα έγκαιρα τη δουλεία του στις αστικές στοχεύσεις, την διαστρέβλωση της πραγματικότητας και της θεωρητικής γνώσης για αυτή, τα μεγάλα λόγια, τα προκάτ οράματα και την συνηθισμένη αστική λογοκοπία.

Από την δική του πλευρά, το εργατικό κίνημα έχει μία και μόνο επιλογή: είτε να εμπιστευτεί για πολλοστή φορά την αστική τάξη που από το 1821 και μετά οδηγεί τις μάζες από καταστροφή σε καταστροφή (πόλεμο, χρεοκοπία, παρατεταμένες πολιτικές κρίσεις, πραξικοπηματική βία, φασισμό), και μάλιστα σε μία περίοδο που οι σχεδιασμοί της συγκρούονται πρώτα με τους ανταγωνιστικούς σχεδιασμούς άλλων τμημάτων της εθνικής αστικής τάξης και με αυτούς πολλαπλών διεθνών αστικών τάξεων· είτε να αναζητήσει την «διέξοδο από την κρίση» στις απτές μορφές οργάνωσης, συσπείρωσης και ταξικής εκπαίδευσης και συνειδητοποίησης που ανοίγονται μπροστά της από την στιγμή που αρχίζει επιτέλους να παλεύει για δικό της λογαριασμό και όχι για να «σώσει τη χώρα», να «φέρει την ανάπτυξη», να «επανεφεύρει την δημοκρατία» ή να «αναστηλώσει την Ευρώπη των λαών.»

Η αυτονόμηση του εργατικού κινήματος, η απόρριψη εκ μέρους του τού ρόλου του «δεκανικιού» ή του πιονιού στην αστική σκακιέρα, είναι το θεμέλιο της αποτελεσματικότητάς του απέναντι στις προσπάθειες αφοπλισμού και εγκλωβισμού του. Είναι όμως επίσης ο προθάλαμος του πραγματικού επανακαθορισμού των στοχεύσεων του σοσιαλισμού στον εικοστό πρώτο αιώνα: η μήτρα του σοσιαλισμού ήταν εξ αρχής το εργατικό κίνημα, και ήταν η δική του απτή εμπειρία, οι δικές του συγκεκριμένες ανάγκες, τα δικά του προβλήματα και όρια που έπαιξαν τον ρόλο της λυδίας λίθου της επαναστατικής θεωρίας, της κρησάρας που ξεχώρισε την ήρα από το στάρι. Το Κομμουνιστικό Κόμμα είναι ιστορικά καταδικασμένο, ή δεσμευμένο αν προτιμάτε, να αιμοδοτήσει την μήτρα που το γέννησε. Χωρίς αυτή δεν μπορεί να υπάρξει, δεν μπορεί να επανεφεύρει τους όρους ύπαρξής του πέρα από τα ιστορικά όρια του προηγούμενου αιώνα. Ζούμε την χρονικά παράδοξη στιγμή που το παιδί αγωνίζεται να γεννήσει την ίδια του τη μάνα ώστε να εξασφαλίσει τη δική του ζωή.
Υπάρχουν πολλοί που δεν θέλουν να αρχίσει κανένας νέος κύκλος στην ιστορία, που θέλουν η γέννα αυτή να καταλήξει σε αποβολή. Είναι αυτοί που φοβούνται την ιστορική αλλαγή γιατί τρέμουν για τα προνόμια που εξασφάλισαν με κάθε είδους ατιμία· όμως δεν θα πετύχουν. Η ιστορία, όσο και να αγωνίζονται να την ελέγξουν, θα αλλάξει σελίδα, θα σκορπίσει τις συμμαχίες που χτίστηκαν για δεκαετίες, θα καταστρέψει τους πύργους από άμμο των ατομικών προνομίων μυριάδων από όσους υπολογίζουν να επιπλεύσουν στα πτώματα, θα βυθίσει κάθε απόπειρα παλινόρθωσης στο χάος. Στο χέρι του εργατικού κινήματος είναι να εκμεταλλευτεί το ίδιο τον ενδοαστικό σπαραγμό που θα συνεχίσει να εντείνεται και να εκβιάσει αυτό, επιτέλους, την πορεία της ιστορίας προς την ισότητα, την δικαιοσύνη και την χειραφέτηση από την εξουσία του κεφαλαίου.

_____________

Δευτέρα 16 Οκτωβρίου 2017

ΑΙΣΧΟΥΣ συνέχεια: Ο ΕΦΚΑ (ΙΚΑ) κατάσχει δυαράκι 62χρονης κοπτοραπτούς 64 τ.μ στον Εύοσμο Θεσσαλονίκης


ΑΙΣΧΟΥΣ συνέχεια: Ο ΕΦΚΑ (ΙΚΑ) κατάσχει δυαράκι 62χρονης κοπτοραπτούς 64 τ.μ στον Εύοσμο Θεσσαλονίκης // (Επίθεση δίχως όριο στον λαό μας, από Κράτος και Τράπεζες... Την ίδια ώρα οι πραγματικοί "στρατηγικοί κλέφτες", οι πραγματικοί "στρατηγικοί κακοπληρωτές, ολιγάρχες" μένουν στο απυρόβλητο... 
-Δ. Τζ.)
Συγκεκριμένα, σε αναγκαστική κατάσχεση α’ κατοικίας στη λαϊκή περιοχή του Ευόσμου, και όχι σε κάποιο ακριβό προάστιο της Θεσσαλονίκης, προέβη στις 3 Οκτωβρίου ο ΕΦΚΑ. Πρόκειται για ένα δυαράκι μιας 62χρονης με οφειλές προς το Ταμείο. Η εν λόγω περίπτωση αποδεικνύει την κρατική αναλγησία για περιπτώσεις φυσικών προσώπων που βρέθηκαν με οικονομικά ανοίγματα και οφειλές παρότι προσπάθησαν να ανταποκριθούν και δεν ήταν στρατηγικοί κακοπληρωτές ή μπαταχτσήδες. 
Συγκεκριμένα, την κατοικία της κινδυνεύει να χάσει η επαγγελματίας Δ.Κ. από τη βόρεια Ελλάδα μετά από κατάσχεση που επέβαλε ο ΕΦΚΑ πριν από λίγες ημέρες λόγω οφειλών της στο ΙΚΑ. Ειδικότερα, η 62χρονη, που εργαζόταν από την ηλικία των 12 ετών, κατάφερε να δημιουργήσει μια ατομική επιχείρηση στη Θεσσαλονίκη και συγκεκριμένα μια οικοτεχνία στον κλάδο της ένδυσης. Με αγώνες και κάτω από μεγάλες δυσκολίες, καθώς αναγκάστηκε να μεγαλώνει μόνη τα δύο παιδιά της, βλέπει τον κόσμο της να καταρρέει και να πετιέται κυριολεκτικά στον δρόμο. 
Επαγγελματίας με μακρά πορεία στον χώρο της, για χρόνια πάλευε να επιβιώσει. Ωστόσο κατά την πρώτη κρίση των τελών της δεκαετίας του ’90 δημιούργησε οφειλές στο ΙΚΑ, τις οποίες βέβαια κάλυπτε όπως μπορούσε. Η δεύτερη περίοδος προβλημάτων προέκυψε το 2007-2008, όταν η χώρα εισερχόταν στην κρίση, όμως η ίδια εξακολουθούσε να καταβάλλει μεγάλο τμήμα των οφειλών της, θέλοντας με αυτό τον τρόπο να επιδείξει καλό πρόσωπο και να μην αδιαφορήσει για τα χρέη της προς το ΙΚΑ που αφορούσαν εισφορές για εργαζομένους της. Η κρίση των τελευταίων ετών, όμως, την οδήγησε σε ασφυξία, με αποτέλεσμα να αδυνατεί να εξοφλήσει τα τελευταία 32.000 ευρώ από τις οφειλές της, οι οποίες με τις προσαυξήσεις ανήλθαν σε 63.898 ευρώ.
Η καθημερινότητα της Δ.Κ.
Σήμερα προσπαθεί καθημερινά να κρατήσει όρθια την επιχείρησή της διότι, έχοντας οφειλές στο πρώην ΤΕΒΕ, δεν μπορεί να συνταξιοδοτηθεί και πρέπει να κερδίζει τα προς το ζην για να μπορέσει να επιβιώσει η ίδια και το ένα της παιδί που έχει αναπηρία και το βοηθά οικονομικά. Κάπως έτσι, τον Οκτώβριο του 2017 κατασχέθηκε η πρώτη κατοικία της, ένα σπίτι στον Εύοσμο Θεσσαλονίκης 64 τ.μ., αξίας μόλις 34.000 ευρώ, όπως αποδεικνύει και το κατασχετήριο από το Περιφερειακό ΚΕΑΟ Θεσσαλονίκης και τον τοπικό ΕΦΚΑ που της επιδόθηκε την προηγούμενη εβδομάδα. 
Η οφειλέτρια μάλιστα βρίσκεται σε πλήρη απόγνωση διότι το σπίτι το απέκτησε με δάνειο, αποτελεί την κύρια κατοικία της και το εξυπηρετεί με ρύθμιση, ενώ το ίδιο κάνει και με τα χρέη στην Εφορία, μια που είναι ενταγμένη στις 100 δόσεις. Το όλο της προφίλ δείχνει ότι πρόκειται για επαγγελματία που δεν είναι αδιάφορη για τις υποχρεώσεις της, αλλά προσπαθεί κάτω από το αρνητικό κλίμα της εποχής και της αγοράς να πληρώνει ό,τι και όπως μπορεί. Το πρόβλημα της οφειλέτριας, όμως, μεγεθύνεται ακόμη περισσότερο, αν σκεφτεί κανείς ότι είναι συμβατικά προβλεπόμενη και πάγια πρακτική των τραπεζών, άρα και του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος που δανειοδότησε την αγορά της κατοικίας της όταν επιβάλλεται κατάσχεση από τρίτο (εν προκειμένω από το ΙΚΑ), να καταγγέλλει τη δανειακή σύμβαση και να απαιτεί την εξόφληση ολόκληρου του υπολοίπου δανείου.
Η γυναίκα, επίσης, δεν μπορεί να τύχει προστασίας μέσω του νόμου Κατσέλη διότι έχει εμπορική ιδιότητα και πλέον διακινδυνεύει σοβαρά να χάσει το σπίτι της και να μείνει στον δρόμο. Και φυσικά η περιπέτεια δεν τελειώνει εδώ, διότι θα χάσει μεν το σπίτι της αλλά θα εξακολουθεί να οφείλει. Οπως αναφέρει η γνωστή νομικός και ακτιβίστρια σε θέματα κόκκινων δανείων και στέγης που αναδεικνύει αυτά τα θέματα, Αριάδνη Νούκα, «το περιστατικό αυτό ξεφεύγει από κάθε λογική και αποδεικνύει την αναλγησία του κράτους.
Καταρχήν αφορά την α’ κατοικία μιας 62χρονης γυναίκας που παλεύει με νύχια και με δόντια να επιβιώσει βοηθώντας οικονομικά και το ανάπηρο παιδί της. Η πεισματική και ακατανόητη άρνηση της Πολιτείας να νομοθετήσει την προστασία των οικονομικά αδύναμων πολιτών που δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους είναι παροιμιώδης. Η βασική αρχή του δικαίου “ουδείς υποχρεούται στα αδύνατα” αγνοείται προκλητικά. Στην περίπτωση αυτή, όμως, δημιουργούνται εύλογες απορίες αναφορικά με τον λόγο για τον οποίο ο ΕΦΚΑ, υποβαλλόμενος μάλιστα και στα όποια έξοδα που βαρύνουν τον Ελληνα φορολογούμενο πολίτη, επέβαλε μια κατάσχεση από την οποία ουδόλως πρόκειται να ωφεληθεί, με δεδομένο ότι η οικία αξίας 34.000 ευρώ, που κατέσχεσε αποκτήθηκε με τραπεζική δανειοδότηση και υπάρχουν και άλλες οφειλές προς την Εφορία.
Αντί λοιπόν να κυνηγηθούν οι στρατηγικοί κακοπληρωτές που ζουν εις βάρος όλων των πολιτών και κατ’ αυτόν τον τρόπο να προστατευτεί το δημόσιο συμφέρον, δέχονται επίθεση οικονομικά αδύναμοι πολίτες που δεν έχουν περιουσίες ούτε βίλες, αποκαλύπτοντας την αδιαφορία της Πολιτείας απέναντι σε καταστάσεις για τις οποίες η ίδια έχει σημαντικό μερίδιο ευθύνης στη δημιουργία τους». 
___________
Δημήτρης Μαρκόπουλος στο "Πρώτο Θέμα" 
__________
ΥΓ: (Μπορεί να έγινε λάθος επιλογή εφημερίδας για να δημοσιοποιηθεί το θέμα, όμως αυτό δεν αλλάζει τα δεδομένα του αίσχους της αναγκαστικής κατάσχεσης.
 -Δ.Τζ.)

Τρίτη 10 Οκτωβρίου 2017

Η μηνιαία «Ιστορία», ένας θεσμός με διάρκεια

γράφει ο ΝΙΚΟΣ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟΣ *
Αγοράζοντας την «Ιστορία» από το περίπτερο για 4,5 ευρώ αισθάνομαι ότι επιτελώ μία πράξη επανασύνδεσης. Αλλωστε η κουλτούρα των εντύπων εκλαϊκευμένης ιστορίας, που πηγαίνει πίσω στον Διαφωτισμό και εκβάλλει στον 20ό αιώνα με μηνιαία περιοδικά ποικίλης ιστορικής ύλης σε πολλές χώρες, είναι ένα θεμελιώδες συστατικό της κινητικότητας των μεσαίων τάξεων. Ολα αυτά ίσως ακούγονται εκτός πλαισίου του 21ου αιώνα, αλλά η προσωπική μου ανάγκη για περιοδικό έντυπο ποικίλης ύλης παραμένει ισχυρή. Και χάρηκα που στο πρόσφατο τεύχος της «Ιστορίας» βρήκα, όπως συμβαίνει πάντα, άρθρα που μου προκάλεσαν σκέψη.
Η «Ιστορία Εικονογραφημένη», έκδοση του Εκδοτικού Οργανισμού Παπύρου, είναι από τα μακροβιότερα περιοδικά του ελληνικού Τύπου καθώς κυκλοφορεί στα περίπτερα από το 1968. Το σκέφτηκα πάλι, καθώς μέσα στο καλοκαίρι, μια άλλη αντίστοιχη (και πολύ νεότερη) έκδοση, τα «Ιστορικά Θέματα» (Γνώμων Εκδοτική), ανέστειλε τη λειτουργία της. Δεν υπάρχει κοινό; Υπάρχει περιορισμένη διαφήμιση; Ο κόσμο προτιμάει τα κοινωνικά δίκτυα;
Στο τεύχος Οκτωβρίου της «Ιστορίας», πάντως, διάβασα το αφιέρωμα στην Οκτωβριανή Επανάσταση (από τέσσερις διαφορετικές προσεγγίσεις: Θανάσης Γάλλος, Νίκος Γιαννόπουλος, Λυκούργος Αρεταίος, Μαρία Σαμπατακάκη), όπως χάρηκα και το άρθρο του Αντώνη Δ. Σατραζάνη για τη Γαλλική Στρατιά στη Θεσσαλονίκη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Και κάτι ακόμη. Καθώς στην Ελλάδα γνωρίζουμε λίγα για τον Δυτικό Μεσαίωνα, τα περιοδικά Ιστορίας έχουν πάντα πληθώρα τέτοιων άρθρων. Στην τελευταία «Ιστορία», βρήκα πολύ ενδιαφέρον το άρθρο του Απόστολου Μιχαηλίδη για τον Πάπα Ιννοκέντιο Γ΄, «τον ισχυρότερο Πάπα του Μεσαίωνα».
____________

Κυριακή 8 Οκτωβρίου 2017

Βενσάν Ντεκόμπ: «Η Ευρώπη κινείται χωρίς τους λαούς της»

γράφει η
Νόρα Ράλλη

Είναι κάτοχος του Μεγάλου Βραβείου Φιλοσοφίας της Γαλλικής Ακαδημίας, διευθυντής σπουδών στη Σχολή Ανωτάτων Σπουδών Κοινωνικών Επιστημών (EHESS) καθώς και μέλος του Κέντρου κοινωνιολογικών και πολιτικών σπουδών Raymond-Aron.
Και αν αυτοί οι τίτλοι ακούγονται βαρύγδουποι, ας περάσουμε σε κάτι πιο δικό μας, πιο ελληνικό: ο Βενσάν Ντεκόμπ είναι ένας από τους λίγους Γάλλους φιλοσόφους που ασχολήθηκαν με το ρεύμα της αναλυτικής φιλοσοφίας και ως τέτοιος γνώρισε προσωπικά τον Κορνήλιο Καστοριάδη στους κόλπους της ομάδας «Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα» («Socialisme ou Barbarie»), της οποίας έγινε μέλος το 1964.
Τότε ο ίδιος ήταν 41 ετών και προφανώς έτοιμος να ασπαστεί τις επαναστατικές (για την εποχή, ίσως και όχι μόνο) ιδέες αυτής της ομάδας, κεντρική φιγούρα της οποίας ήταν ο Καστοριάδης.
Ο Βενσάν Ντεκόμπ μας μίλησε και για τον Ελληνα φιλόσοφο, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης συζήτησης γι' αυτό που ονομάζουμε «ευρωπαϊκή ταυτότητα». Εξάλλου, έρχεται τη Δευτέρα στην Ελλάδα όπου για πρώτη φορά θα μιλήσει ακριβώς γι' αυτό το θέμα. Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο του κύκλου διαλέξεων «Σύγχρονη σκέψη», που φέτος είναι αφιερωμένος στο «Ευρώπη και Ευρωπαϊκή Ταυτότητα», την Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος κάλεσε τον σπουδαίο Γάλλο φιλόσοφο και κορυφαίο στοχαστή για μία διάλεξη πάνω σ' αυτό που σήμερα ονομάζουμε «ταυτότητα».
Κάποιοι το ταυτίζουν με αυτό που παλαιότερα ονομάζαμε «ευρωπαϊκή ιδέα». Αλλοι πάλι διατυπώνουν την ανησυχία τους, καθώς η πρόσφατη επικαιρότητα (οικονομική κρίση, δημοψηφίσματα, Brexit, Καταλονία, τρομοκρατικές επιθέσεις, άνοδος του νεοναζισμού) μόνο την «κοινή ευρωπαϊκή ταυτότητα» δεν εκφράζει. Από τη μεριά του, ο κ. Ντεκόμπ είναι ξεκάθαρος«Το ίδιο το ευρωπαϊκό εγχείρημα βρίσκεται σε άσχημο μπλέξιμο. Ουσιαστικά, η Ευρώπη κινείται (όχι προχωράει) χωρίς τους λαούς της».
● Οπως είναι σήμερα η Ευρωπαϊκή Ενωση, τι εκφράζει ο όρος «ευρωπαϊκή ταυτότητα»;
Το γεγονός ότι πολλοί σχολιαστές θέτουν σήμερα το ζήτημα της «ευρωπαϊκής ταυτότητας» δείχνει ότι το ίδιο το ευρωπαϊκό εγχείρημα βρίσκεται σε μεγάλο πρόβλημα, σε αυτό που ονομάζουμε «άσχημο μπλέξιμο». Στην πραγματικότητα, το ζήτημα διεκπεραιώνεται χωρίς οι λαοί της Ευρώπης να συμμετέχουν στη διαδικασία συγκρότησής της. Η Ευρώπη κινείται -όχι προχωράει- χωρίς τους λαούς της. Γι' αυτό και συνεχώς πληθαίνουν στις μέρες μας οι καταγγελίες για έλλειψη δημοκρατίας, για αδιαφάνεια ως προς τη λήψη αποφάσεων κ.ά. Γι' αυτό και οι Ευρωπαίοι πολίτες αρνούνται ή δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν αυτή την «ταυτότητα».
Σκεφθείτε, για παράδειγμα, τον τρόπο με τον οποίο η εμπορική συμφωνία με τον Καναδά (ΤΤΙP) έχει αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης και έγκρισης. Κανείς, ούτε καν οι Ευρωβουλευτές, δεν ξέρει τι έχει ειπωθεί πίσω από τις κλειστές πόρτες ενός ευρωπαϊκού οικοδομήματος, που θεωρητικά θεμελιώνεται στους ίδιους τους Ευρωπαίους πολίτες.
● Κατά την πρώιμη φάση συγκρότησής της, θα μπορούσαμε να πούμε, η Ευρώπη ήταν ένα μείγμα από το ελληνικό πνεύμα, το Ρωμαϊκό Δίκαιο, τη χριστιανική θρησκεία και το «νέο αίμα», δηλαδή τα βαρβαρικά φύλα που εισέβαλαν στην Ευρώπη από τον Βορρά και την Ανατολή. Ποια από αυτά τα στοιχεία θα μπορούσαμε να «χρησιμοποιήσουμε» ή «να απορρίψουμε» σήμερα ως Ευρωπαίοι;
Σε αυτό ακριβώς το σημείο βρίσκεται ολόκληρο το βασικό ερώτημα που θα έπρεπε να μας απασχολεί: δηλαδή, αν μιλάμε για την Ευρώπη ως πολιτισμό (που περιλαμβάνει μεγάλη ποικιλία λαών, πολιτισμών και ιστοριών) ή αν αναφερόμαστε στην Ευρωπαϊκή Ενωση ως ένα εμπνευσμένο έργο που πρέπει να επιτευχθεί σε αντίθεση με τον «οργανισμό» που ονομάζεται Ευρωπαϊκή Ενωση σήμερα. Και για να θυμηθούμε και τον δικό σας και δικό μας Καστοριάδη, πάνω απ’ όλα υπάρχει μια σοβαρή ιδέα της κοινωνικής ζωής, σε συνδυασμό πάντα με τον μαρξισμό. Υπάρχει, δηλαδή, αυτό που ονομάζουμε κοινωνία ως θεσμός και όχι μόνον ως ένα σύνολο πολλών προσώπων, που οι επιστήμονες αλλά και οι φιλόσοφοι προσεγγίζουν με όρους ψυχολογικούς.
Στον Καστοριάδη, επίσης, ενυπάρχει και η έννοια του φαντασιακού: μια κοινωνία δεν «ταυτοποιείται» (μια και μιλάμε για την έννοια της ταυτότητας), δεν αυτοκαθορίζεται μόνο από το πλήθος των κοινωνικών υποκειμένων. Η συλλογική ταυτότητα κατά Καστοριάδη ανήκει σε μια κοινωνία που είναι σε θέση να σχεδιάζει το μέλλον της, ορίζεται από τη θέλησή της να υπάρχει και που είναι σε θέση να διευθύνεται σύμφωνα με τη δική της βούληση.
● Είστε ειδικός της φιλοσοφίας του λόγου και της φιλοσοφίας της δράσης, με αποτέλεσμα να προσεγγίζετε το θέμα της ταυτότητας και των σχέσεων ανάμεσα στην πολιτική και τη γλώσσα. Ως εκ τούτου, τι θα θέλατε εσείς να σημαίνει ο όρος «ευρωπαϊκή ταυτότητα»;
Ακριβώς γιατί προσεγγίζω το θέμα της ταυτότητας με τον τρόπο που περιγράψατε, θα απαντήσω πως στο συγκεκριμένο οι λέξεις δεν νοηματοδοτούν αυτό που θα ήθελα να σημαίνουν. Ωστόσο, θα ήθελα σίγουρα να χρησιμοποιηθούν οι λέξεις «ευρωπαϊκή ταυτότητα» κατά τρόπο συνεπή, σύμφωνα με αυτό που πραγματικά σημαίνουν, δηλαδή ως προσδιορισμός της ταυτότητας μιας συλλογικής οντότητας (της Ευρώπης), τόσο με την έννοια της σαφήνειας σε αυτό το οποίο αναφέρονται όσο και με την έννοια του να είναι κάτι με το οποίο μπορεί κανείς να ταυτιστεί. Με απλά λόγια, θα ήθελα και να είναι αυτό που σημαίνει και να μπορεί με αυτό να ταυτιστεί ο Ευρωπαίος πολίτης.
● Πώς εξηγείτε ότι κάποιοι Ευρωπαίοι (ειδικά οι νέοι) στρατολογούνται σε ακραίες ή φονταμενταλιστικές δυνάμεις όπως το ISIS;
Τα άτομα που προσχωρούν στο ISIS δεν είναι μόνο νέοι Ευρωπαίοι. Τα περισσότερα από αυτά τα παιδιά είναι παιδιά μουσουλμάνων μεταναστών, που εγκαταστάθηκαν σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες πριν από δεκαετίες - είναι δηλαδή δεύτερης ή τρίτης γενιάς. Αυτοί οι άνθρωποι βιώνουν μια «κρίση ταυτότητας». Δεν γνωρίζουν πού ανήκουν ή πού πρέπει να σταθούν. Δεν νιώθουν να ανήκουν κάπου, βρίσκονται σε σύγχυση - χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι εξαιτίας δικής τους υπαιτιότητας. Δυστυχώς, όλα δείχνουν πως σε μια σύγχρονη δημοκρατία η μετανάστευση χωρίς πολιτισμική αφομοίωση (με άλλα λόγια, η πολυπολιτισμικότητα) οδηγεί σε συλλογική καταστροφή, καθώς δημοκρατία για μας συνεπάγεται την εκκοσμίκευση του δημόσιου χώρου.
● Οι νεοναζί (οι αυτοαποκαλούμενοι «εθνικιστές») βρίσκονται πλέον σχεδόν σε κάθε κοινοβούλιο στην Ευρώπη. Για πρώτη φορά μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, προσχώρησαν και στο γερμανικό Κοινοβούλιο. Είναι «σημείο των καιρών», αποτέλεσμα της «αριστερής μελαγχολίας», σημάδι πως η πολιτική της Ε.Ε. απέτυχε ή ίσως είναι καιρός να επιστρέψουμε στο «Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα»;
Ολα αυτά ισχύουν, ανάλογα, όμως, με το κράτος-μέλος της Ε.Ε. που εξετάζουμε κάθε φορά, καθώς κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή (η ιστορική διαδρομή της κάθε χώρας παίζει τεράστιο ρόλο σε αυτή τη διαφοροποίηση). Στην περίπτωση των γαλλικών εκλογών, για παράδειγμα, έχει ακόμη ένα διαφορετικό νόημα απ' όσα αναφέρατε: στη Γαλλία, εδώ και μερικές δεκαετίες, υπήρξε μια ισχυρή λαϊκίστικη ψήφος, χωρίς ωστόσο να υπάρχει καμία πραγματικά φασιστική ή ναζιστική δύναμη πίσω από αυτήν.
Παρ' όλα αυτά, η ψήφος αυτή αποδείχθηκε τελικά πολύ χρήσιμη για τους κεντροδεξιούς υποψηφίους, οι οποίοι παρουσιάστηκαν ως η μόνη εναλλακτική λύση απέναντι στους ακραίους εξτρεμιστές. Με αυτή τη «μέθοδο» εξελέγη ο Ζακ Σιράκ το 2002. Ετσι εξελέγη και ο Μακρόν φέτος. Και για τους δύο, η αρχική λαϊκή στήριξη που απολάμβαναν ήταν περιορισμένη. Πρόκειται για ένα εκλογικό κόλπο που εφευρέθηκε από τον Μιτεράν κατά τη δεκαετία του 1980 και, παρ' όλα τα χρόνια που πέρασαν, ακόμη φέρει αποτελέσματα!
● Εμείς (οι Ευρωπαίοι και οι Δυτικοί) πιστεύουμε ότι ιστορίες Απελευθέρωσης και Ανεξαρτησίας ανήκουν στη Δύση. Ο Κορνήλιος Καστοριάδης έχει μια αποκλίνουσα άποψη πάνω σ' αυτό. Τι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε σήμερα στην Ευρώπη από τη φιλοσοφία του;
Ο Καστοριάδης δεν στήριξε την πολιτική του σκέψη σε ατομικιστικούς χώρους (γεγονός που τον καθιστά αξιόλογη εξαίρεση στη σύγχρονη φιλοσοφία, ειδικά στην Αριστερά). Οπως είπα και παραπάνω, γι' αυτόν υπάρχουν λαοί και συλλογικές οντότητες, εμφορούμενα και τα δύο από συλλογικές ταυτότητες. Αυτές τις ιδέες του προσπάθησα να αξιοποιήσω στο βιβλίο μου «Puzzling Identities», που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις του Χάρβαρντ πέρυσι.
● Πώς θα αποκαλούσατε τους καιρούς στους οποίους ζούμε; Μετακαπιταλισμό; Μεταδημοκρατία; Πώς;
Δεν νομίζω ότι είναι χρήσιμο να σκεφτόμαστε τους σημερινούς καιρούς με όρους «μετα-κάτι». Ισως γιατί είμαστε ακόμη πολύ μέσα στα πράγματα για να μπορέσουμε να τα ονοματίσουμε. Ωστόσο, μπορώ να πω με σιγουριά πως βιώνουμε βεβαίως μια νέα μορφή καπιταλισμού, καθώς και μια πολύ δύσκολη στιγμή για τη δημοκρατία.
● Ενώ τα βιβλία αντικαθίστανται από τα smart phones και η δράση από το πόσο ενεργός είσαι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πώς μπορεί σε αυτό το πλαίσιο η φιλοσοφία να κάνει τη διαφορά στην καθημερινή ζωή (ειδικά για το μέλλον);
Αυτό που μπορώ να πω είναι πως οι φιλόσοφοι δεν θα πρέπει να περιμένουν να κάνουν την όποια διαφορά βραχυπρόθεσμα. Δεν μπορεί να γίνει κάτι τόσο γρήγορα. Αν κάποιος επιθυμεί να κάνει τη διαφορά αυτή τη στιγμή, θα πρέπει να γίνει ή θρησκευτικός κήρυκας ή πολιτικός ηγέτης. Αυτοί έχουν ακολούθους που φέρουν άμεσα αποτελέσματα...
● Τελευταία, έχουν γίνει πολλά δημοψηφίσματα και σε όλα οι πολίτες φαίνεται να απορρίπτουν τη γραφειοκρατία της Βρυξελλών. Ταυτόχρονα, συμμετέχουν όλο και περισσότερο σε εθνικιστικά κόμματα. Συνιστά αυτό κάποια αντίφαση ή όχι;
Είναι σημαντικό να μη συγχέεται η αρχή της δημοκρατίας (με την έννοια της κυριαρχίας του λαού) με την οποιαδήποτε εθνικιστική ατζέντα. Με τη σύγχρονη έννοια της λέξης -συγκεκριμένα, από τη Γαλλική Επανάσταση-, το «έθνος» πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο όταν θέλουμε να κάνουμε αναφορά σε μια ειρηνική κοινότητα (ίσων) πολιτών και δεν πρέπει να θεωρείται ότι έχει εθνικιστικές ή σοβινιστικές συνέπειες. Υπό αυτή την έννοια, κανένας εθνικισμός δεν προστατεύει καμία δημοκρατία.
● Πιστεύετε ότι η συζήτηση σχετικά με την «ευρωπαϊκή ταυτότητα», που ανοίγει όλο και περισσότερο, μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τον τρόπο με τον οποίο τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. αντιμετωπίζουν σοβαρά ζητήματα όπως η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, η παγκοσμιοποιημένη οικονομία και η μεταναστευτική πολιτική;
Τα πράγματα είναι πολύ απλά και, δυστυχώς, εξαιρετικά απογοητευτικά. Δεν υπάρχει ουδεμία συναίνεση μεταξύ των σημερινών μελών της Ε.Ε. για τα σοβαρά ζητήματα στα οποία αναφέρεστε, διότι δεν υπάρχει καμία συναίνεση για το τι θα πρέπει να γίνει/είναι η Ευρώπη σε είκοσι ή πενήντα χρόνια από τώρα... Αν και ένα τέτοιο θέμα θα πρέπει να αποτελέσει το αντικείμενο της συζήτησης αμέσως.
● Πώς νιώθετε για τον Εμανουέλ Μακρόν και τον Αλέξη Τσίπρα;
Είμαι έκπληκτος για το γεγονός ότι ο Μακρόν κατάφερε να παρουσιάσει τον εαυτό του ως νέο άνθρωπο, με φρέσκες ιδέες, ενώ στην πραγματικότητα ήταν ενεργό κομμάτι της ελίτ της εξουσίας εδώ και χρόνια! Φυσικά, δεν ισχύει το ίδιο για τον δικό σας πρωθυπουργό. Αν κάτι έχουν, ωστόσο, κοινό οι δυο τους, είναι πως και στις δύο περιπτώσεις, Μακρόν και Τσίπρα, αυτό που πραγματικά εκπλήσσει είναι η διαφορά (η απόσταση αν θέλετε) μεταξύ της επιτυχίας στις εκλογές και της επιτυχίας στην κυριαρχία της χώρας.

 Info:

Ο Βενσάν Ντεκόμπ θα μιλήσει τη Δευτέρα, 9/10/2017, στις 19.30, στο Γαλλικό Ινστιτούτο (Αuditorium Theo Angelopoulos - Σίνα 31, Αθήνα). Είσοδος ελεύθερη. Εισαγωγή: Δημήτριος Ροζάκης, λέκτορας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Ριζοσπαστικοποίηση: ποιους πραγματικά φοβάται η Ευρώπη;
Ευρώπη, μια άλλη χώρα

Πέμπτη 27 Ιουλίου 2017

...Πέσαν και οι υπογραφές για το «Ελληνογερμανικό Ίδρυμα Νεολαίας» Πάντα ο καταχτητής βρίσκει "πρόθυμους" στη χώρα αποικία - προτεκτοράτο!...



Δώρο το σήμα των SS για το πέτο... //
(...Πέσαν και οι υπογραφές για το «Ελληνογερμανικό Ίδρυμα Νεολαίας» // Πάντα ο καταχτητής βρίσκει "πρόθυμους" στη χώρα αποικία - προτεκτοράτο!... Όταν μάλιστα αυτές τις βρώμικες δουλειές τις διεκπαεραιώνει αυτό το είδος της ..."αριστεράς" -της ροχάλας της ιστορίας- που εκθείαζε ο Ανιέλι, τόσο το καλύτερο για τον καταχτητή... Και βέβαια στοχεύουν πάντα στη νέα γενιά!... Να δω στην Κρήτη, περιμένω, ποιά άτομα θα πλαισιώσουν αυτό το Ίδρυμα... 
-Δ.Τζ.)


Και με κάθε επισημότητα υπογράφηκε η συμφωνία για τη λειτουργία «Ελληνογερμανικού Ιδρύματος Νεολαίας». Η Υπουργός Νεολαίας της Γερμανίας Δρ. Καταρίνα Μπάρλεϊ και ο Γενικός Γραμματέας Δια Βίου Μάθησης και Νεολαίας του Υπουργείο Παιδείας της Ελλάδας κ. Παυσανίας Παπαγεωργίου υπέγραψαν συμφωνία μεταξύ των δύο Υπουργείων στις 26 Ιουλίου στο Βερολίνο.

Η Συμφωνία ορίζει τα επόμενα βήματα για τη λειτουργία του ιδρύματος από το 2019. «Η Γερμανία και η Ελλάδα έχουν πολλά να προσφέρουν, και γι’ αυτό είμαι ιδιαίτερα χαρούμενη σήμερα καθώς κάνουμε ένα σημαντικό βήμα για την εμβάθυνση της συνεργασίας μας στο επίπεδο της νεολαίας. Ελπίζω ότι η δουλειά που θα γίνει θα είναι εξίσου σημαντική όπως ήταν του αντίστοιχου ιδρύματος με την Πολωνία και τη Γαλλία, και ότι θα μας κάνει να κατανοήσουμε άλλους λαούς και χώρες, θα ανοίξει τους ορίζοντες, ενώ θα τονώσει τον ενθουσιασμό των νέων ανθρώπων στο ευρωπαϊκό ιδεώδες».

Η ίδρυση του Γερμανοελληνικού ιδρύματος Νεολαίας είναι ένα σημαντικό πρόγραμμα της Γερμανικής κυβέρνησης, λέει σχετική ανακοίνωση του Γερμανικού Υπουργείου.Να σημειώσουμε ότι σχετικό δελτίο Τύπου δεν έχει εκδοθεί από την ελληνική κυβέρνηση.
Υπενθυμίζουμε ότι ο βουλευτής ΑΝΕΛ Ηρακλείου Κώστας Δαμαβολίτης πριν παραιτηθεί από τη θέση του είχε κάνει ερώτηση στη Βουλή σχετικά με το θέμα του Ελληνογερμανικού Ιδρύματος Νεολαίας αναφέροντας τα εξής: 
«Πρόκειται για άλλη μια γερμανική έμπνευση, που αποσκοπεί στη δημιουργία μιας “κοινά αποδεκτής ελληνογερμανικής ιστορικής μνήμης”, μέσω ανταλλαγών μαθητών και διοργάνωσης κοινών δραστηριοτήτων, οι όροι της οποίας τίθενται αποκλειστικά από τη Γερμανία αλλά η χρηματοδότηση των προγραμμάτων κατανέμεται ισόποσα και ισομερώς. Καλείται δηλαδή η κυβέρνηση, τη στιγμή που τα κονδύλια για την παιδεία είναι πενιχρά και παρά την παρατεταμένη οικονομική κρίση που βιώνει η χώρα μας, να καταβάλει το 50% του ετήσιου προϋπολογισμού του Γραφείου. 
Το ζήτημα όμως της χρηματοδότησης δεν είναι το μοναδικό πρόβλημα, καθώς το όλο εγχείρημα διενεργείται υπό τη σκιά τού ήδη αμφιλεγόμενου και ασαφούς, ως προς το χαρακτήρα και τη λειτουργία, “Ελληνογερμανικού Ταμείου για το Μέλλον”. Διευκρινίζεται ότι η ανταλλαγή, αυτή καθ’ αυτή, προγραμμάτων νεολαίας μεταξύ των δύο χωρών είναι ευπρόσδεκτη, όμως η συγκεκριμένη ακολουθία γεγονότων προκαλεί δυσπιστία ως προς τη σκοπιμότητα του Ελληνογερμανικού Ιδρύματος Νεολαίας. Από τη μία έχουμε τις δηλώσεις της Γερμανίδας υφυπουργού Κάρεν Μαρκς, σύμφωνα με τις οποίες “…οι λόγοι δημιουργίας του σχετίζονται περισσότερο με το κύμα αντιγερμανισμού στην Ελλάδα κατά τα χρόνια της κρίσης και τη δραματική επιδείνωση της δημόσιας εικόνας της Γερμανίας, που πριν από την κρίση, σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο, ήταν η πιο δημοφιλής χώρα της Ευρώπης ανάμεσα στους Έλληνες”.
 Από την άλλη έχουμε δήλωση του γερμανικού υπουργείου Παιδείας, σύμφωνα με την οποία δε επιτρεπόταν να τεθεί ζήτημα πολεμικών αποζημιώσεων, κατά την περυσινή επίσκεψη νέων από μαρτυρικούς δήμους της Ελλάδας στην Γερμανία, “…διότι το πρόγραμμα αφορά μια πλατφόρμα νέων που θέλουν να δουν μπροστά ένα κοινό μέλλον”. Φυσικά η συγκεκριμένη δήλωση έχει πλέον αποσυρθεί από το διαδίκτυο (!). Τα σενάρια περί σκοπιμότητας ενισχύονται από την αντίστοιχη πρακτική της Γερμανίας στην περίπτωση της Πολωνίας. 
Δεν είναι τυχαίο ότι η σύσταση του Γερμανοπολωνικού Ιδρύματος Νεολαίας ήρθε τη στιγμή που η Πολωνία ζήτησε από τη Γερμανία επιπλέον αποζημιώσεις λέγοντας ότι “η χώρα δεν έχει λάβει επαρκή οικονομική επανόρθωση για καταστροφές και απώλειες από τη γερμανική επιθετικότητα, κατοχή και γενοκτονία”, ενώ λίγο αργότερα, η Πολωνία με τη στήριξη της Γερμανίας μπήκε ως μέλος-κράτος της Ε.Ε., διαβεβαιώνοντας το Βερολίνο ότι δε θα υποβάλει επίσημα το αίτημά της για αποζημιώσεις.»
...

_______________

Πέμπτη 29 Ιουνίου 2017

Κάρλο Ντόνολο Ιταλός κοινωνιολόγος: "Εχει μέλλον ο καπιταλισμός;"

  ΙΔΕΕΣ - ΠΑΛΙΕΣ ΚΑΙ ΝΕΕΣ 

Θανάσης Γιαλκέτσης*

Το κείμενο που ακολουθεί είναι απόσπασμα της εισήγησης του Ιταλού κοινωνιολόγου Κάρλο Ντόνολο σε θεωρητικό συμπόσιο που οργάνωσε το Ιδρυμα Λέλιο Μπάσο, με θέμα «Μπορεί να μεταρρυθμιστεί ο καπιταλισμός;». Το πνεύμα του καπιταλισμού, στις πιο πρόσφατες μεταμορφώσεις του, φαίνεται να απαιτεί να υποταχθούν τα πάντα στην εμπορευματική μορφή.




Το πνεύμα του καπιταλισμού, στις πιο πρόσφατες μεταμορφώσεις του, φαίνεται να απαιτεί να υποταχθούν τα πάντα στην εμπορευματική μορφή: εξωτερική φύση, ανθρώπινη φύση, βιολογία, βιόσφαιρα, νοημοσύνη (συμπεριλαμβανομένων των αντικειμενικών εκδηλώσεων του πνεύματος).

Χρήμα και αγορά αποκτούν τα πρωτεία ακόμη και σε σχέση με την επιχείρηση: η δημιουργική καταστροφή συντελείται στο χρηματιστήριο. Κατά συνέπεια, όλα όσα μέχρι τώρα αντιστέκονταν (για λόγους ιστορικούς, ανθρωπολογικούς, πολιτικούς και ηθικούς) σε αυτή την απορρόφηση-καθυπόταξη θα σαρωθούν.
Οι τρεις εμπλεκόμενες συνιστώσες που υφίστανται μαζική εξάλειψη είναι: το κοινωνικό, το δημόσιο και το κοινό.
Με συνέπεια μια δραστική μείωση της θεσμικής ποικιλότητας, των διαθέσιμων ηθικών και πολιτισμικών πόρων, μια δραματική συρρίκνωση των κινήτρων για κοινωνική δράση.
Είναι προς το παρόν ανεξιχνίαστο το πού μπορεί να οδηγήσει μια παρόμοια συντριπτική τάση, η οποία είναι ικανή να τροποποιήσει ριζικά τις μέχρι σήμερα γνωστές συνθήκες της ανθρώπινης ύπαρξης.
Ολος ο κοινωνικός δεσμός επαφίεται-ανατίθεται σε συμβόλαια μεταξύ ιδιωτών τόσο στην ιδιωτική ζωή όσο και στη διεθνή οικονομία, με μια έντονη μείωση του ρόλου των (δημοκρατικών) εθνικών κυβερνήσεων και των παγκόσμιων οργανισμών.
Δεν πρόκειται όμως πλέον για το συμβόλαιο του Χομπς ή του Λοκ, που επιτρέπει να περάσουμε από τη φυσική κατάσταση στην πολιτισμένη και θεσμισμένη με βάση κοινά συμφωνημένους κανόνες, επειδή αυτή, με τη μορφή των σύγχρονων συνταγμάτων, ακυρώνεται και θεωρείται ασύμβατη με τις επιταγές της (χρηματοπιστωτικής κυρίως) παγκόσμιας οικονομίας.
Παράλληλη είναι και η εξέλιξη του εργατικού δικαίου στην Ευρώπη, με τη μετάβαση από τις συλλογικές συμβάσεις στις ατομικές.
Το πρωτείο του συμβολαίου σε σχέση με τον νόμο εναρμονίζεται με την επέκταση του νομικού και δικαστικού ελέγχου της κοινωνικής ζωής, με τους μηχανισμούς ιδιωτικής ασφάλισης, με την ιδιωτικοποίηση του κινδύνου και της αβεβαιότητας ακόμη και απέναντι σε φυσικούς ή κοινωνικούς κινδύνους συλλογικής ή παγκόσμιας κλίμακας.
Το συμβόλαιο δεν είναι πλέον εργαλείο κοινωνικής ειρήνευσης, που αποτρέπει τη διαρκή σύγκρουση και την ανταρσία, αλλά γίνεται αντιληπτό ως εσωτερική λειτουργία του εμφύλιου πολέμου όλων εναντίον όλων.
Μπορούμε να αναρωτηθούμε αν αυτός ο ακραίος ή υπερβολικός καπιταλισμός είναι μακροπρόθεσμα συμβατός με το οικοσύστημα και με την ανθρώπινη κατάσταση (η οποία άλλωστε δεν είναι στατική αλλά εξελίσσεται συνεχώς).
Στο πρώτο σημείο το ζήτημα είναι αρκετά σαφές και καταλυτική θα είναι εδώ η εξέλιξη της κλιματικής κρίσης.
Στο δεύτερο σημείο ο καπιταλισμός φαίνεται να έχει ήδη απαντήσει: το ανθρώπινο βίωμα αναλώνεται μέσα στο μεγάλο πείραμα της παγκοσμιοποίησης (γη και αέρας μολυσμένα, ναυάγια μεταναστών, επιδημίες και λιμοί που δεν αντιμετωπίζονται έγκαιρα, εργασία υποβαθμισμένη σε δουλεία), και όλες οι τραυματικές προσαρμογές είναι νοητές και πιθανές, καθώς θεωρείται ουσιαστικά ασήμαντο το ζήτημα του ανθρώπινου και κοινωνικού κόστους.
Με αυτή την έννοια, ο καπιταλισμός, μετά την αποικιοκρατία και τον ιμπεριαλισμό, τους παγκόσμιους πολέμους και διάφορες οικολογικές καταστροφές, αποδέχεται, με ολύμπια αταραξία και αδιαφορία για την τύχη των ανθρώπων, οι κρυφές του παρορμήσεις να οδηγηθούν στα άκρα (εμπόριο ανθρώπινων οργάνων, πατέντες για προϊόντα της φύσης, οικολογικές εκατόμβες κ.λπ.).
Με δυο λόγια, αποδέχεται να οικοδομηθούν προς τιμήν του νέες πυραμίδες θυσιών, τέτοιες ώστε να επισκιάσουν ακόμη και εκείνες του υπαρκτού κομμουνισμού, που είναι τόσο εύκολο να τις καταγγέλλουμε και να τις ξεπερνάμε.
Σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές (ιδιαίτερα τον Βόλφγκανγκ Στρέεκ), ο καπιταλισμός, διαβρώνοντας κάθε όριο ή σύνορο ή διαφορά, θα προκαλέσει τον θάνατό του.
Πράγματι, ιστορικά αυτοί οι παράγοντες έχουν αποβεί σημαντικοί για την επιτυχία του, ως κίνητρο και ως εκτόνωση.
Ορισμένοι από αυτούς ήταν κληρονομιά του παρελθόντος, όπως και πολλά κοινά αγαθά, πολλές από τις αρετές ή τα ηθικά συναισθήματα, στα οποία τόσο πολύ βασιζόταν ο Ανταμ Σμιθ, καθώς και αρκετές κρατικές δομές.
Αλλοι ήταν προϊόντα των κοινωνικών συγκρούσεων και της ταξικής πάλης (όπως τα ίδια τα σύγχρονα συντάγματα και το εργατικό δίκαιο).
Αυτοί οι περιορισμοί διέσωσαν θεσμική ποικιλότητα αναγκαία για ένα πολύπλοκο σύστημα, αντισταθμίζοντας τις «αρπακτικές» τάσεις της καπιταλιστικής συσσώρευσης.
Ο αχαλίνωτος καπιταλισμός θα πέσει υπό το βάρος της υπερβολικής διόγκωσης του χρηματοπιστωτικού τομέα, της στασιμότητας της ζήτησης που οφείλεται τόσο στην πλουτοκρατία και τις ανισότητες όσο και στις αυξανόμενες δυσκολίες ενός νέου τεχνολογικού παραδείγματος, που δεν είναι σε θέση να αναζωογονήσει τη ζήτηση.
Θα πέσει επίσης υπό το βάρος της αυξανόμενης κοινωνικής αποδιάρθρωσης και της απώλειας ηθικής νομιμοποίησης εξαιτίας της διαδεδομένης διαφθοράς.
Ολα αυτά τα φαινόμενα είναι υπαρκτά, όπως είναι και η απουσία ενός ανταγωνιστικού υποκειμένου, που θα μετατρέψει τις απορίες σε συγκρουσιακές αντιφάσεις.
Ο καπιταλισμός, ενώ θριαμβεύει παγκόσμια, πρόκειται να καταρρεύσει υπό το βάρος του;
Σύμφωνα με τον Στρέεκ, ο καπιταλισμός φθίνει ακριβώς επειδή δεν υπάρχει πλέον ο ανταγωνιστής του και οι σωτήριοι περιορισμοί του.
Δεν μπορούμε να συμμεριστούμε αυτή την κρίση, επειδή ο καπιταλισμός υπήρξε πάντοτε πολύ «άτακτος», ανισόρροπος και καταστροφικός, εξαιτίας της ιδιαίτερα δυναμικής φύσης του.
Μόνον η «ένδοξη» μεταπολεμική τριακονταετία δημιούργησε την εντύπωση ότι θα μπορούσε να υπάρξει μια (δημοκρατική) τάξη του καπιταλισμού.
Επρόκειτο όμως μάλλον για ένα μοναδικό ιστορικό φαινόμενο. Μεγάλο μέρος της αβεβαιότητάς μας στην απάντηση του ερωτήματος συνδέεται με την παγκοσμιοποίηση.
Η καπιταλιστική Δύση μπορεί να είναι σε κρίση, αλλά σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν μπει στο παιχνίδι πολλά νέα υποκείμενα, τα οποία πρέπει να διανύσουν πολύ δρόμο ακόμα στον καπιταλισμό.
Ενώ η διάδοση δημοκρατικών συνταγμάτων είναι κατά βάση υποκριτική, η διάδοση του καπιταλισμού είναι πολύ πραγματική.
Ακριβώς η παγκοσμιοποίηση επιτρέπει στον καπιταλισμό να ξεφεύγει από τα όριά του, συνεχίζοντας σε πρωτόγνωρη κλίμακα τη διάβρωση των θεμελίων του και των ευεργετικών περιορισμών του.
Αλλά το έργο αυτό δεν έχει τελειώσει. Εξάλλου, αν η κρίση γίνει ενδημική ή καταστροφική, καθώς απουσιάζει ένα εναλλακτικό σχέδιο, θα βρεθούμε στην Αποκάλυψη.
Ο καπιταλισμός είναι σε θέση να ζει με τα δεινά του περισσότερο από κάθε άλλον προηγούμενο ιστορικό σχηματισμό.
Τελικά το ερώτημα «Πώς –αλλά εννοούν πότε;– θα τελειώσει ο καπιταλισμός;» φαίνεται να είναι ρητορικό και άστοχο. Φαίνεται πιο ευφυής και ωφέλιμη «η ικανότητα να αντιμετωπίζουμε υπομονετικά τις επείγουσες καταστάσεις» (Απαντουράι).
Εξάλλου, σχετικά με τις κρίσεις του καπιταλισμού, τις αληθινές ή υποθετικές, τις περισσότερο ή λιγότερο τελικές, έχουμε παραπλανηθεί πάρα πολλές φορές. […]

___________

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Η άνοδος των λαϊκισμών
Γενεαλογία της τρομοκρατίας
Τι σήμαινε ο «φιλελεύθερος σοσιαλισμός»

Κυριακή 9 Απριλίου 2017

Από τη «Δίκη» του Κάφκα στο σήμερα

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ // ΑΠΟΨΕΙΣ


Γράφει ο Θανάσης Μπαντές *
Η «Δίκη» του Κάφκα είναι ίσως το βαθύτερο πολιτικό μυθιστόρημα της παγκόσμιας λογοτεχνικής παραγωγής. Ο Κ. κατηγορείται τελείως παράλογα από τους ανθρώπους του κράτους για ένα αδίκημα που δεν διευκρινίζεται ποτέ. Άνθρωποι της αστυνομίας εισβάλλουν στο σπίτι του, τον απειλούν, τον αναστατώνουν, τον οδηγούν στο τμήμα και τελικά του ανακοινώνουν ότι θα δικαστεί κι ότι πρέπει να βρει έναν καλό δικηγόρο. Ο Κ. εντελώς ανίσχυρος μπροστά στον ακατανόητο κυκεώνα απευθύνεται σ’ έναν καταξιωμένο δικηγόρο. Προσπαθεί να μάθει για τι πράγμα κατηγορείται. Ο δικηγόρος αναλαμβάνει να ξεκαθαρίσει το κουβάρι, προβαίνει στις απαραίτητες ενέργειες, αλλά τελικά αδυνατεί να βοηθήσει τον Κ. Βρισκόμαστε μπροστά στον σκοτεινό, καφκικό κόσμο του παραλόγου, όπου όλα κινούνται αποκλειστικά στα πλαίσια του ακατανόητου. Μπροστά σε απροσπέλαστα βουνά γραφειοκρατίας και απροσδιόριστους κρατικούς μηχανισμούς που σταδιακά συνθλίβουν τον Κ. σ’ ένα ντελίριο ασυνεννοησίας και ανολοκλήρωτων διαδικασιών. Μπροστά σ’ ένα κράτος – τέρας που καταβροχθίζει τους πολίτες προβάλλοντας το αδιευκρίνιστο ως μοναδική προοπτική. Και κάπως έτσι ενσαρκώνεται ο φόβος. Ο απόλυτος φόβος που φτάνει στην παράνοια. Ο ασφυκτικότερος εφιάλτης. Τι κράτος είναι αυτό; Για τι πολίτευμα μιλάμε;
Ο κρατικός ολοκληρωτισμός διαγράφεται αργά και μεθοδικά σαν προμελετημένο έγκλημα που όμως δεν θα εκπληρωθεί ακαριαία, αλλά θα παρατείνεται στο χρόνο αόριστα, σαν αιωνιότητα. Οι διαρκείς ελπίδες που αφήνει στο θύμα είναι το κερασάκι μιας ολοκάθαρης σαδιστικής φάρσας. Γιατί το θύμα οφείλει να ελπίζει μέχρι το τέλος, αλλιώς υπάρχει κίνδυνος να γίνει ανεξέλεγκτο. Το σκοτάδι που σκεπάζει τα πάντα και η ξεκάθαρα οργανωμένη άγνοια του θύματος είναι η επιβολή του τρόμου που γίνεται επιστήμη. Γιατί το άγνωστο είναι πάντα πιο τρομαχτικό. Γιατί η γνώση δημιουργεί την ανεπιθύμητη οικειότητα της διεκδίκησης. Ο Κ. δεν πρέπει να μάθει ποτέ γιατί κατηγορείται, γιατί αν το μάθει θα ξεκινήσει προσπάθειες αντιμετώπισης κι αυτό απέχει ένα βήμα απ’ τον ηρωισμό. Μόνο το άγνωστο καθηλώνει. Μόνο το άγνωστο μπορεί να μετατρέψει το παράλογο σε λογικό. Μόνο το άγνωστο εξασφαλίζει την καθημερινή ανασφάλεια και την πρόσκαιρη ελπίδα, δηλαδή τη μέγιστη υποταγή.

Η ελπίδα λειτουργεί τόσο πολύπλοκα πάνω στον ανθρώπινο ψυχισμό που μπορεί να συμβιβάσει όλες τις αντιφάσεις. Να εκλογικεύσει και τους πιο μεγάλους παραλογισμούς. Ο Κ. ουσιαστικά ξέρει ότι είναι χαμένος από την αρχή. Συνειδητοποιεί ότι το τέλος πλησιάζει μέρα τη μέρα, ώρα την ώρα και ταυτόχρονα ελπίζει. Ελπίζει γιατί όλα είναι τόσο παράλογα που φυσικά αποκλείεται να υλοποιηθούν. Εξάλλου λαμβάνει και τις μικροδιαβεβαιώσεις του από το δικηγόρο κι από άλλους μικροϋπαλλήλους του κράτους. Και κάπως έτσι βιώνει τη μεγαλύτερη αντίφαση, το μέγιστο παραλογισμό που προσπαθεί να εκλογικεύσει. Γνωρίζοντας καθαρά το θάνατο κάθε μακροπρόθεσμης ελπίδας, τρέφεται με τις αυταπάτες της εφήμερης ελπίδας. Κι εδώ δεν μιλάμε για τον θανατοποινίτη που ελπίζει κάθε μέρα να αναβληθεί η εκτέλεση για αύριο. Μιλάμε για κάτι βαθύτερο και κραυγαλέο. Μιλάμε για το καταπραϋντικό που κάνει τους ανθρώπους να ανέχονται τα πάντα καθώς οδηγούνται στην καταστροφή την οποία γνωρίζουν εκ των προτέρων. Όπως ο φορέας της θανατηφόρας αρρώστιας που ξέρει το τέλος αλλά νιώθει ευτυχής που για δυο μέρες δεν είχε τα συμπτώματα. Κι αυτό δεν είναι θέμα συνείδησης, ότι δηλαδή ευχαριστιέται δυο μέρες χωρίς ενδεχόμενους πόνους, αλλά κρυφής ελπίδας, ότι δηλαδή στο βάθος ίσως και να τη γλυτώσει.
Κι εδώ ακριβώς βρισκόμαστε στην ολοκληρωτική μετατροπή του ανθρώπου σε κατσαρίδα. Του ανθρώπου που ξέρει ότι η μοναδική του ανέλπιδη ελπίδα είναι η υποταγή. Του ανθρώπου που δεν πρέπει να προκαλεί γιατί το τέλος διαρκώς έπεται και διαρκώς μπορεί να αποφευχθεί. Του ανθρώπου που επί της ουσίας απαρνιέται κάθε του δικαίωμα αναζητώντας την επιβίωση του οίκτου που μόνο η υπακοή μπορεί να εξασφαλίσει. Του ανθρώπου που μεταβάλλει την παθητικότητα σε μοναδική επιλογή και που εντέχνως του εμφυτεύεται η μηδαμινότητα ως μοναδική συνείδηση. Ο Κ. παλεύει να βγάλει άκρη με τα ανεξιχνίαστα κρατικά γρανάζια που τον συνθλίβουν, χωρίς τελικά να διεκδικήσει ποτέ ανθρώπινη μεταχείριση, γιατί ποτέ δεν κατορθώνει να υψώσει τη φωνή του. Η οργή που κατά διαστήματα τον κυριεύει είναι μάλλον κωμική σε σχέση με την τραγωδία που υπομένει. Η αρχική ανεπαρκής αντίσταση που δείχνει στους εκπροσώπους αυτού του οργανωμένου μηχανισμού (αστυνομικοί – ανακριτής) διαρκώς εξασθενεί μπροστά στα ανίκητα βουνά του παραλόγου. Σταδιακά γίνεται πιο συνεργάσιμος, πιο λογικός προς τους απάνθρωπους κρατικούς όρους. Γίνεται αναβλητικός. Ακόμα και το δικηγόρο, που, σε τελική ανάλυση, δεν τον βοηθά σε τίποτε, αδυνατεί να τον απολύσει. Σχεδόν από την αρχή θέλει να απαλλαχτεί από αυτόν και συνεχώς μετατοπίζει το θέμα στο μέλλον με παιδαριώδεις προφάσεις. Η παρωδία της ανάκρισης του Κ. δεν είναι συγκλονιστική μόνο ως λογοτεχνική σύλληψη ή απόδοση ή μέσο συναισθηματικής έξαρσης, αλλά κυρίως ως μηχανισμός ψυχικής εξουδετέρωσης. Το παντελώς κατευθυνόμενο ακροατήριο που ουρλιάζει κάτω από τα νεύματα του ανακριτή και η όλη ατμόσφαιρα αρένας που δημιουργείται είναι η οριστική ματαίωση του Κ. Οι προσπάθειές του να επικαλεστεί την ελάχιστη λογική είναι καταδικασμένες από θέση αρχής και φυσικά ερμηνεύονται ως ανεπίτρεπτο θράσος που του στερεί όλα τα δικαιώματα των ανακρίσεων. Μπαίνοντας για τα καλά στο μηχανισμό αντιλαμβάνεται ότι οι υπόδικοι είναι χιλιάδες. Τρομοκρατημένοι κι άβουλοι στοιβάζονται στους διαδρόμους του δικαστηρίου σε αξιοθρήνητη κατάσταση. Ολοκληρωτικά έρμαια του τμηματάρχη και του κλητήρα και του ανακριτή και του οποιουδήποτε υπαλλήλου, παντελώς ανυπεράσπιστοι μπροστά στην ολοφάνερα προδιαγεγραμμένη συντριβή και την ανέλπιδη ελπίδα που ολοένα και φθίνει, αλλά ποτέ δεν εξαντλείται. Και είναι απολύτως φανερό ότι ποτέ δεν θα διεκδικήσουν τη δύναμή τους. Ότι ποτέ δεν θα συσπειρωθούν ορθώνοντας ανάστημα. Ότι ο φόβος και ο παραλυτικός κρατικός μηχανισμός τους έχουν ευνουχίσει. Η συντριβή του ανθρώπου από το κράτος είναι η δημιουργία του ανθρώπου κατσαρίδα και η υιοθέτηση της κατσαριδοσυμπεριφοράς είναι η αποδοχή του ρόλου.  Κι αυτή είναι η ουσία του εφιάλτη. Γι’ αυτό όλα είναι δοσμένα με τρόπο ονειρικό. Γι’ αυτό δεν χρειάζεται καμιά λογική αλληλουχία. Γιατί ο εφιάλτης δεν χρειάζεται να έχει λογική, μόνο να επιβάλλεται. Και το ερώτημα πλανάται χωρίς να διατυπώνεται. Είναι ο κρατικός ολοκληρωτισμός που μετέτρεψε τους ανθρώπους σε κατσαρίδες ή είναι οι άνθρωποι αυτοί που εκκόλαψαν το τερατώδες κράτος; Τελικά και «Η Δίκη» και «Ο Πύργος», αλλά και «Η Αμερική» είναι το ίδιο βιβλίο της ατολμίας του ανθρώπου κατσαρίδα. «Η Μεταμόρφωση» είναι το συμπληρωματικό εγχειρίδιο που εισάγει επίσημα τον άνθρωπο κατσαρίδα ως ψυχολογικό όρο.
Αν εξετάσουμε το μεγαλείο του Κάφκα από καθαρά λογοτεχνική σκοπιά επισημαίνοντας την εξαιρετική ατμόσφαιρα ή την αμεσότητα των διαλόγων ή τις άρτιες περιγραφές ή οτιδήποτε τέτοιο τότε απλώς το εγκλωβίζουμε σε λογοτεχνικούς όρους που τελικά χάνουν κάθε σημασία. Γιατί ο Κάφκα ξεπερνά όλα τα λογοτεχνικά όρια παίρνοντας διαστάσεις κοινωνιολογικής μελέτης, αφού καταδεικνύει, σαν σε εργαστήριο, όχι μόνο τη διαστρέβλωση της εξουσίας που μετατρέπεται από συμβιωτική συνθήκη σε δυναστικό μηχανισμό, αλλά και την ίδια την ανθρώπινη ψυχολογία που, σχεδόν μαθηματικά, υποκύπτει στον παράλογο τρόμο της διαρκούς ακαθόριστης απειλής και στον κυκεώνα της γραφειοκρατικής ακαμψίας. Η επικαιρότητα του Κάφκα, με τον ολοκληρωτικό φόβο της οικονομικής κατάρρευσης μέσα από επιτηδευμένα ακατανόητους οικονομικούς μηχανισμούς, τη χυδαία τηλεοπτική καταστροφολογία, την τρομολαγνεία και τον πανικό των ανθρώπων που τελικά προθυμοποιούνται να θυσιάσουν κάθε δικαίωμα στα πλαίσια της αποφυγής των χειρότερων αποδεικνύει ότι ο Κ. δεν είναι και τόσο μακρινός. Όμως η μετατροπή του πολίτη σε Κ. διαλύει, εξ’ ορισμού, κάθε έννοια δημοκρατίας.
_____________

Θα μπορούσε να είναι... η Φωτογραφία της ημέρας

Τι μου έμαθε η δίκη του βιασμού μου

«Σήμερα που εξετάστηκε η δίκη του βιασμού μου έμαθα πολλά που δεν ήξερα. Έμαθα πολλά που ούτε καν μου είχαν περάσει από το μυαλό. Δεν τα είχα ζήσει ούτε στους πιο τρομακτικούς μου εφιάλτες. Έμαθα καταρχήν πως δεν βιάστηκα. Έμαθα πως όλα όσα συνέβησαν ήταν με τη συναίνεσή μου.»




της Ιωάννας Εξάρχου *

*Το πρόσωπο που μιλάει μπορεί να είναι πραγματικό ή φανταστικό

Σήμερα που εξετάστηκε η δίκη του βιασμού μου έμαθα πολλά που δεν ήξερα.
Έμαθα πολλά που ούτε καν μου είχαν περάσει από το μυαλό.
Δεν τα είχα ζήσει ούτε στους πιο τρομακτικούς μου εφιάλτες.
Έμαθα καταρχήν πως δεν βιάστηκα.
Έμαθα πως όλα όσα συνέβησαν ήταν με τη συναίνεσή μου.
Έμαθα πως δεν έπρεπε να είχα βγει εκείνο το βράδυ, αλλά έπρεπε να είχα καθίσει σπίτι να διαβάσω, όπως κάνουν οι άλλες συμφοιτήτριές μου.
Έμαθα πως το να λέω σέναν άντρα «θα τα πούμε αργότερα» σημαίνει πως θέλω να κάνω σεξ μαζί του.
Έμαθα πως τα κορίτσια δεν πρέπει να πίνουν αλκοόλ μαζί με άντρες γιατί έτσι τους δίνουν δικαιώματα.
Έμαθα πως έπρεπε να φοράω πιο σεμνά ρούχα για να μην προκαλέσω τους βιαστές μου.
Έμαθα πως έπρεπε να φροντίσω να πηδήξω από το αμάξι του βιαστή μου, να ανοίξω την πόρτα ακόμα και όταν αυτό ήταν εν κινήσει και να το σκάσω από το παράθυρο για να γλιτώσω το βιασμό μου.
Έμαθα πως κατήγγειλα το βιασμό μου για να δικαιολογήσω στο αγόρι μου το κλειστό κινητό μου.
Έμαθα πως ο ομαδικός βιασμός μου δεν ήταν ομαδικός, γιατί δεν διείσδυσαν και οι δυο μέσα μου ταυτόχρονα, αλλά με βίαζαν εναλλάξ.
Έμαθα πως έπρεπε να αντισταθώ, να γεμίσω εκδορές και να τραυματιστούν τα γεννητικά μου όργανα για να αποδείξω το βιασμό μου.
Έμαθα πως οι σφαλιάρες στο πρόσωπο και το τράβηγμα των μαλλιών μου χωρίς τη θέλησή μου δεν αποτελούν χρήση βίας εναντίον μου γιατί δεν μου είχαν αφήσει σημάδια.
Έμαθα πως δεν είχα πιει αρκετά ώστε να μπορούν να με βιάσουν.
Έμαθα πως σαν αθλήτρια που ήμουν θα έπρεπε να  μπορώ να παλέψω μαζί τους.
Έμαθα πως δεν με πλένανε για να εξαφανίσουν τα ίχνη του βιασμού μου, αλλά για να με καθαρίσουν.
Έμαθα πως έπρεπε να καταγγείλω το βιασμό μου απευθείας μόλις έφυγα από το σπίτι των βιαστών μου και όχι λίγες ώρες μετά αφού προσπαθούσα να βάλω σε μια τάξη τα κομμάτια μου.
Έμαθα πως μπήκα σε μια δικαστική διαμάχη βιασμού για να φύγω από μια πόλη που δεν μου άρεσε έτσι κι αλλιώς.
Έμαθα πως είπα ψέματα στους γονείς μου και στις κολλητές μου για το βιασμό μου.
Έμαθα πως κατήγγειλα το βιασμό μου γιατί μου αρέσει να εκδικούμαι τους πρώην μου.
Έμαθα πως οι επισκέψεις μου στην ψυχολόγο, οι αϋπνίες μου, οι εφιάλτες μου, το ότι δεν μιλάω δεν ήταν μετατραυματικό σοκ βιασμού.
Έμαθα πως κατήγγειλα το βιασμό μου γιατί είχα βαρεθεί να είμαι πρώτη σε όλα, πρώτη μαθήτρια, πρώτη φοιτήτρια, πρώτη αθλήτρια και έκανα μια επανάσταση ενάντια στην πρωτιά μου για την οποία μετάνιωσα.
Έμαθα πως «το θέλω» μου που ήταν να πάω με δυο άντρες αναιρέθηκε από το «πρέπει» με το οποίο είχα μεγαλώσει και για αυτό μετάνιωσα και κατήγγειλα το βιασμό μου.
Έμαθα πως είμαι υπαίτια για το βιασμό μου, πως ευθύνομαι που μπήκα σε ένα αμάξι με έναν άντρα, πως ευθύνομαι που δεν πάλεψα να σωθώ, πως ευθύνομαι που ήπια, πως ευθύνομαι για αυτά που φορούσα.
Έμαθα πως βιαστές είναι μόνο οι χαμηλού μορφωτικού επιπέδου άνθρωποι.
Έμαθα πως οι βιαστές μου είναι καλά παιδιά.
Εκτός όμως από αυτά που έμαθα για εμένα υπήρχαν και κάποια που ΓΝΩΡΙΖΑ
Γνωρίζω πως βιάστηκα.
Γνωρίζω πως για να καταγγείλω το βιασμό μου έπρεπε να έχω πολύ γερό στομάχι, να αντέξω τη διαδικασία, να τους ξαναδώ μπροστά μου, να ακούσω όλα τα παραπάνω.
Γνωρίζω πως είμαι γενναία  και  περήφανη που μπόρεσα να καταγγείλω το βιασμό μου.
Γνωρίζω πως αποτελώ παράδειγμα και για άλλες γυναίκες που θα καταγγείλουν το βιασμό τους.
Γνωρίζω πως καταγγέλλοντας το βιασμό μου προστατεύω και άλλες γυναίκες από τους βιαστές.
Γνωρίζω πως τα δικαστήρια αναπαράγουν την κουλτούρα του βιασμού και με ξαναβιάσαν μπροστά σε κοινό και στην οικογένειά μου.
Γνωρίζω πως το ότι έφτασα ως εδώ είναι ήδη μια νίκη.
Έμαθα πολλά δεν μπορώ να πω, και θέλησα να τα μοιραστώ μαζί σας.


*Όλα τα «Έμαθα» αποτελούν τη σεξιστική επιχειρηματολογία των συνηγόρων υπεράσπισης των κατηγορούμενων για βιασμό στη δίκη που διεξήχθη στις 5/4/2017 στην Καβάλα και είναι συνήθως τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούνται σε όλες τις δίκες βιασμών. Οι κατηγορούμενοι κρίθηκαν «ομόφωνα αθώοι».
Αφιερωμένο στην Δ. και σε όλες τις γυναίκες που καταγγέλλουν το βιασμό τους.
Είμαστε δίπλα σας.

Το κείμενο είναι αναδημοσίευση από το Φύλο Συκής.